W piątek, 10 czerwca 2022 roku odbyła się uroczysta gala finałowa I Powiatowego Konkursu Poetyckiego Nadbużańska Fraza, którego organizatorem i koordynatorem była Gminna Biblioteka Publiczna w Wyrykach. Współorganizatorami wydarzenia były: Starostwo Powiatowe we Włodawie, gmina Wyryki oraz Miejska Biblioteka Publiczna we Włodawie. Konkurs odbył się pod honorowym patronatem Starosty Włodawskiego Andrzeja Romańczuka oraz Wójta Gminy Wyryki Mirosława Torbicza.
Do konkursu mogli zgłosić swoje prace uczniowie szkół podstawowych klas VI-VIII oraz szkół ponadpodstawowych, z powiatu włodawskiego. Zadaniem uczestników było napisanie wiersza o dowolnej tematyce z obowiązkowym zastosowaniem zwrotów zaczerpniętych z nadbużańskiej gwary chachłackiej. W ocenie komisji konkursowej uczniowie napisali bardzo ciekawe pod względem tematyki utwory poetyckie, podejmując treści dotyczące człowieka, jego natury, prezentując filozoficzne spojrzenie na świat, bogactwo lokalnej przyrody i dziedzictwa kulturowego naszego regionu. Prace konkursowe zostaną opublikowane w najbliższym numerze Kwartalnika Społeczno-Kulturalnego „Wschód”.
Poniżej prezentujemy wyniki konkursu:
I Kategoria – szkoły podstawowe, kl. VI-VIII:
- I miejsce: Weronika Rudkowska, kl. VIII ze Szkoły Podstawowej im. Armii Krajowej w Wyrykach za wiersz „Żnywa”,
- II miejsce: Zofia Kowalik, kl. VIII ze Szkoły Podstawowej im. Armii Krajowej w Wyrykach za wiersz „Jesień”,
- III miejsce: Roksana Smolik, kl. VIII ze Szkoły Podstawowej im. Armii Krajowej w Wyrykach za wiersz „Baćko”,
- Wyróżnienie: Julia Skrzyńska, kl. VIII ze Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Kaplonosach za wiersz „Ulnik”,
II Kategoria – szkoły ponadpodstawowe:
- I miejsce: Jakub Rutkowski, kl. I z Zespołu Szkół Zawodowych nr I i II Liceum Ogólnokształcącego im. A. Frycza Modrzewskiego we za wiersz „Człowiek”,
- II miejsce: Gabriela Dadacz, kl. II Zespołu Szkół Zawodowych nr I i II Liceum Ogólnokształcącego im. A. Frycza Modrzewskiego we Włodawie za wiersz „Szoł Jadam”,
- III miejsce: Jan Kawiak, kl. II ze Zespołu Szkół Zawodowych nr I i II Liceum Ogólnokształcącego im. A. Frycza Modrzewskiego we Włodawie za wiersz „Zakochany”,
- Wyróżnienie: Piotr Przeor, kl. VIII ze Zespołu Szkół Zawodowych nr I i II Liceum Ogólnokształcącego im. A. Frycza Modrzewskiego we Włodawie za wiersz „Niepamięć”.
Laureaci konkursu otrzymali pamiątkowe dyplomy i atrakcyjne nagrody pieniężne. Wszystkim uczestnikom dziękujemy za udział w konkursie a laureatom serdecznie gratulujemy.
Poniżej prezentujemy nagrodzone prace:
„Żnywa”
Zakłunie czeledońka się krzątają
Dziewki po wsi hultają
U Maniecki na wygonie
Syn chodywał boso
I jaczmiń batki kosyw kosoju
Każdyj czełowiek głuboko spaty
Tut żnywa
Kosoju jaczmiń i owes wywaje
Na syłi słychać piesni
Każdyj chachoł gaworit szto czuty na syłi
Diakuju Boże za chleb swieżyj i szkirta cały szpycheryk…
Weronika Rudkowska
„Jesień”
Dziś
pożegnałem lito-
wakacyjne skortny
zchowaw
pod pyńkom derwa
i wtem…
z jocho korony wypow
wypadł szmaragd,
a z jocho chorych –
nastało oseń.
– A szczo z litom ?
Ptaszki zanesły je do neba.
Zofia Kowalik
„Baćko”
Liszni człowiek.
Badziw, który cipier
leży odłogiem obok
pustego kamienia.
Letko leci jakby jemu
soli na ogon nasypał.
Limo mojego życia
piętną życia imnych.
Latoś chaziaj cieszy się
z dobrobytu.
Kupił sobie na niedziele
nowe bambetle.
Zimnowato było.
Dziadek kak pomnisz dzieltwo.
Ja za głośno śpiewał.
Lewszun milicjant biegnie
za mną i każe się zatrzymać.
Fanga, którą dostałem
od życia.
Ja tylko biegnę
Roksana Smolik
„Ulnik”
Kiedy byłem żulik,
to mnie klikał baćko,
abym upiekł ulnik,
mówił do mnie „szparko”,
Więc hapie ziomala,
Idziemy na bołoto,
nagle wiszczy brat ziomala,
że on haptun i nie jego to bołoto,
nagle ziomal leci jakby jemu soli na ogon nasypał,
to ja za nim,
ziomal gała, bulwy zgubił,
i od nowa ulnik zrobim.
Julia Skrzyńska
„Człowiek”
Człowiek jest jak derwo,
Najpierw małeńki, potem mnohy,
A jego potomstwo takie jak on,
Jakie derwo, takij kłyn,
A jak człowiek błąd popełni,
Na puchyłe derwo, wsi kozy skaczut,
Najpierw robi, potem dumka,
Najpierw praca, potem rudyna,
No chyba, że nywmiłuho ruki ny bulit,
Najpierw się rodzi, potem umiera,
A potem już mało kto pamięta,
U purohu Boha sąd ostateczny,
Kim był? Kiedy żył? Jak umarł?
Boh zna odpowiedzi na wszystkie te pytania.
Jakub Rutkowski
„Szoł Jadam”
Ide Jadam czyrys syło.
Jak Polak pijanyj i kryczyt chołosno:
Ze lude zacofanyji i temnyji!
Ludi w syli gawarili, ze płit powalonyj.
Niżyj dorochy łyżyt, krupywa i zyło ruste.
Kazut lude do Jadama:
Woźmu kosu i skusy.
A win dalij kryczit
I wynuje wsich w syli ludej.
Do ksiądza naszocho czeplajicia,
Bo pry kapłyci tak ny może buty.
Wzawtra ja pryjdu i skoszu krupywu – tak kazał Jadam.
A potom znow buł pijanyj i krycził chołosno
Z druchyjnej strany syła.
I krycził, ze wsich kochaje,
Wsich polubył.
Wsich cyłuje w nis, w ucho i w lico.
A późnij prużywaje i szlochaje
Nad pałamanym żerdiom…
I tak Jadama w syli lude wspaminajut.
Gabriela Dadacz
„Zakochany”
W nuczi o piwnoczi
W lisi diwiszsia na piwnicz
Switit misjac na nibi
I ja mohu diwitsia na tebie
Ty eysz u derwa
Diwiszsia na zory na nibi
Hoczki majesz adnyje
Tak szczo za
chwyynu zejdu
Twoja kosa czudowa
Twuje yczko ahodne
Wo switi miesjacca
uszcza ty czem Afrodyta
Choczu szczob polubyaa mene
A ty myoserdja ne majesz
Durak ze mene szczo kohaju tebe
A ty tak i ne choczysz mene
Jan Kawiak
„Niepamięć”
Język chachłacki, mój ukochany,
Bardziej mówiony, rzadziej pisany!
Ma czeredy w sobie więcej niż Unia,
Magazynem pogranicza jest poleska kłunia!
Tak! Jest takie miejsce na świecie,
Kulała zuzala, przecież wszyscy o tym wiecie!
Ćwirkun, ździebko, trochę chochoł,
Cichunka w to miejsce właśnie zaczął!
I aby w niebo wysoko frunąć,
Nogaje trzeba bystro sunąć!
Gdyż chachłacki chadza własną dróżką,
To zjawisko kulturowe skradło me serduszko!
Z trzech kultur powiat włodawski słynie,
Graniczna rzeka Bóg tędy płynie!
Tam, wkibinimater chcieli nasi dziadkowie,
Mowę, folklor chachłacki niech pamiętają synowie!
Jego byt jest w cenie,
Chachłacki ozdobą na europejskiej scenie!
Wyryki, Włodawa… moja dobra rada,
Odwiedzić te miejsca wypada!
Piotr Przeor